Ambalajlama Makineleri

Ambalaj endüstrisinde ambalajlama makineleri, ambalaj kullananlara ürün doldurma, ambalaj tipini, boyutunu, şeklini, kapak­larını değiştirme ve kontrolünü kolay ve çabuk şekilde sağlar. Ambalaj üreticisiyle ambalaj makine üreticisi iletişim içinde çalışmak zorundadır. Ambalajlama makinesi üreticisi günümüzde değişen ambalaj eğilimlerini ve malzemelerdeki gelişmeleri çok yakından izlemelidir. Bir makine üre­ticisi, ürün ve ambalajlama işlemleri hakkında bilgisini sürekli yenilemeli, bu konudaki bilgileri yüzeysel olmamalıdır. Birçok üründe özellikle gı­da konusunda, ürünün akışkanlığı, parça büyüklüğü, pil değeri, nitrat miktarı, gibi fiziki ve kimyasal özellikleri ve ürüne etki edebilecek ısı ve nem gibi çalışma koşullan bilinmelidir ki; doğru işleme yöntemi ve doğ­ru makine belirlenebilsin.

Ambalaj üretim hatları, teknolojisi elektronik, hidrolik ve bilgisayar bi­limlerini bilen makine mühendislerinin çalışma alanlarına girer. Verimli­liği ve paketleme hattını etkileyen başlıca faktörler; kullanılan makine ve makinelerin, amaca uygunluğu, gereken çıktı hızları, duraksamaların fre­kansı ve tekrar çalışma için gereken zaman ve operatörlerin beceri ve sayıları. Makine fonksiyonları, bir takım bölümlere ayrılabilir, Ürün işleme bölümü, paket işleme bolümü, makine bölümü, kontrol sistemleri, za­manlama sistemleri, yağlama sistemleri, güç aktarımı, tanımlandıktan sonra bu sistemler üretim amaçları ve verimlilik için analiz edilebilirler. En önemli parçalardan biri olan zamanlama sistemi, genellikle, her yapı­lan paketlemede belirli bir dönüş yapar ve kalibrasyonu önemli bir iş­lemdir. Kontrol sisteminde, en basit olarak başlama düğmesine basılarak bir ana motor çalışma devrini başlatır. Karışık kontrol sistemlerinde, ça­lışma üniteleri, stratejik noktalara yerleştirilmiş sensörler tarafından bö­lüm bölüm çalıştırılırlar. Esnek yapılı ambalaj makineleri için geliştiril­miş elektronik parçaların teknolojisi çok ilerlemiştir. Ürün ve paketleme sistemleri, kolay anlaşılabilir ancak makine yapısı, güç aktarımı ve yağla­ma sistemleri bu konularda uzmanlaşmış personel tarafından bakım ya­pılabilir. Üretimdeki duraksamaların belli başlı üç nedeni olabilir:

1-      Makine parçalarının eskime, yıpranma, kötü ayarlama, yapıştırıcı uy­gulayıcılarının temizlenmemesi ve diğer nedenler.

2-      Ürünlerde, makinenin limitlerinin dışına taşan boyut, yetersiz ağırlık ve hacimsel kontrol, benzer faktörler yüzünden meydana gelen duraksa­malar. 

3-      Ambalajlama malzemeleri problemleri, malzeme  rulolarının ya da magazinlerin yüklenmesinin unutulmaması, ambalajlama  malzemeleri­nin belirtilen toleranslara uymaması ya da değişken özellikler gösterme­leri nedeniyle oluşabilirler.

İyi bir bakım, ikinci faktörü kabul edilebilir seviyelere indirebilir. Ayrıca ürün boyutlarının ortalamasının %50 daha büyük ve %50 daha küçük olacakları anlamına geldiği unutulmamalıdır. Spesifikasyon dışı malze­melerin neden olduğu duraksamalar, zor kontrol altına alınabilir ve mal­zeme üreticisi firmalarla yakın temas gereklidir.

Makinelerin çalışmasını etkileyen malzeme özelliklerinin teşhisi aynı de­recede önemlidir. Bu alanda çalışma malzemeleri özelliklerinin hangi makine parametreleriyle ilişkili olduğunu ve yumuşak bir çalışma için kritik özelliklerin sınır değerlerinin bilinmesi gerekir. Bu özellikler es­nek, sertlik, sürtünme kal sayısı, elastikiyet ve diğerleri olabilir. Bu de­ğerlerin ölçümü için gerekli araçlar geliştirilerek ve malzeme üreticileri­nin kullanımına sunulmuştur. Bilgisayar destekli üretim daha az, operatörlü çalışmaya olanak tanırken malzemelerin kritik özelliklerini kaybet­meden üretim olanaklarını sağlar. Bu gelişmeler, paketleme operatörle­rinin tip ve özelliklerini etkiledi. Bilgisayar destekli ambalajlama hattın­da makine operatörü, hataları monitörden takip ederek daha rahat eder. Bu nedenle bilgisayar destekli ambalajlama makinesinin operatörünün daha az. eğitime gereksimi varken bakım personelinin ise; çok daha iyi eğitim ya da özelliklere gereksinimi vardır. Bu bilgiler, yalnızca bir am­balajlama makinesinin çalıştığı durumlar için geçerli. Ancak bir firmada iki, üç dört hatta beş ambalajlama makinesi bir arada çalışabilir. Burada makinelerin birleşik hat verimliliğinin seri bir biçimde olmasıdır. Örnek olarak üç makine her biri %90 verimlilikte çalışırken toplam hat verimli­liği yalnızca %70 civarındadır. Ambalaj hattı için verilen son kararlar da verimlilik, öncelikle göz önüne alınmalıdır. Diğer anımsanması gereken konu, ürün ve ambalaj için gerekecek malzemelerin maliyetinin yıllar içinde makine alış fiyatının çok üstünde olacağıdır. Yapılacak olan pa­ketlemenin tipi ve şekli kararlaştırıldıktan sonra alınacak kararlar kısaca şöyle olabilir; ön ambalajlama hattının yapılacak işlemler açısından göz önüne alınmalı, performans açısından her operasyon ayrı değerlendirilmelidir; şirket mühendisleri, makine yapımcıları ve malzeme üreticileri ile gereken diyalogun kurulması şarttır.

Ambalaj makineleri sağlamanın yöntemi, normal olarak iki farklı spesifikasyon olmasını gerekli kılar. İlk spesifikasyon, bir ya da birden fazla makine üreticisine fiyat teklifi talebiyle gönderilir. İkinci spesifikasyon ise teklif alınıp değerlendirildikten sonra yazılır. İkinci spesifikasyon, gerçek satın almanın bir bölümünü oluşturur.

Teklil ve satın alma için verilen spesifikasyonlar arasındaki temel fark, teklif için verilen spesifikasyonların performans ile bağlantılı olmasıdır, yani makinenin yapacağı ve makineden beklenenlerin listesi. Diğer taraftan satın alma spesifikasyonları satıcı ve alıcı arasında tartışılan ve sa­tın alınmasına karar verilen bir donanınım ayrıntılı tanımını içerir.

Teklif Almak İçin Verilen Temel Kriterler

Bir makine üreticisinden teklif istemek için öncelikle şu bilgileri vermek gerekir:

Ambalajlanacak ürün ve bu ürünün fiziki özellikleri . Sıvı ya da kuru olmasına göre verilen bilgilerin içeriği değişir. Eğer kuru bir ürünse, toz mu granül halinde mi olduğu, boyutları, olası katkı maddeleri, kompo­zisyonu, r birim hacminin ağırlığı ve diğer ürüne ait özellikler. Burada ürünün bir örneğinin gönderilmesi çok doğru bir yaklaşımdır.  
Ürünün ambalajlanmasında kullanılacak malzemeye ya da dolumunda kullanılacak ambalaja ait bilgiler (filmse, mikron cinsinden kalınlığı, +- tolerans, filmin kayganlığı). Bu malzeme ya da ambalaj örneği mutlaka bilgilerle birlikte gönderilmeli.
Makinenin tasarımı ve kullanım amacı (kutulama mı, torbalama mı, yatay dikey şekillendir doldur kapat mı ya da yalnızca dolum mu oldu­ğu)  
Ambalajlanacak ürünün miktar ve hacmi. Birim ambalaj için hacim ve ağırlığı, yıllık üretim hacmi, düşünülen değişik boyutlu ambalajlar ve am­balajlama işlemlerinin hızı.  
Makinenin çalışacağı koşulları özellikle elektrik voltajı ve voltaj dalga­lanmaları, suyun durumu, hava temini, makinenin kullanılacağı yerin ik­lim koşulları (sıcaklık, nem).
Ambalajlanan, dolumu yapılan ürünün hacim ve ağırlığın hassasiyet derecesi.
Doldurulan, oluşturulan ambalajların dağıtım ve taşınmasında kullanı­lan nakliye ambalajlarının boyut ve tipi. Olası birim yük ve dağıtım yön­temi,  
Makine ile birlikte kullanılacak yardımcı donanım besleme bandı, eti­ketleme makinesi ve paketleme makinesinin çalışma hızı ve diğer başka özel koşullar.  
Makine ile birlikle gönderilen ve bir yıl yelecek kadar standart yedek parçaların fiyatı.  
Makineyi satın alan müşterinin personelin eğitiminin makine fiyatına dahil olup olmadığı.  
Gönderim ve ambalajlama yöntemi.  
Satış ve ödeme koşulları. 
Her makine üreticisinin standart üretimi bulunur. Bu nedenle, müşteri kendi gereksinimine en yakın standart makine fiyatlarıyla isteklerini içe­ren makine maliyetini sormalıdır.

Makine teklif almak için hazırlanan bir spesifikasyonda makinenin özel­liklerinin kullanıcının gereksinimi göz. önüne alınarak tanımı; bir maki­nenin bu gereksinimleri nasıl karşılayacağından daha önemlidir. Örneğin bir makinenin üretim hızı, randımanı belirlenirken bunun elektrik moto­ruyla mı hidrolik olarak mı ya da pünomatik olarak mı sağlanacağı, eğer gerçekten önemli değilse, bir koşul olarak ileri sürülmemeli. Bu gibi ça­lışma yöntemlerinin seçimi mümkün olduğu kadar makine üreticisine bı­rakılmalı. Böylelikle belki de standart üretimden ve fiyat indiriminden yararlanılması kendiliğinden oluşur. Aksi takdirde benzer makineler için daha yüksek bir fiyat teklifi ile karşılaşılma ya da yanlış bir makine satın alma riski ortaya çıkar.

Müşteri kendi gereksinimlerini ortaya koyarak ya da üretim koşul, ola­nak ve sınırlamalarını belirterek makine üreticisinin kendisine en iyi tek­lifi sunması için gerekli çerçeveyi çizer.

Makine üreticilerinden gelen teklifler çok dikkatli bir şekilde değerlen­dirilmelidir. Bu değerlendirmede en önemli kriter performans ve güve­nilirliktir. Diğer taraftan yedek parça temini de oldukça önemli bir hu­sustur. Ekonomik bir değerlendirme yapılırken, toplam maliyette salın alma, işletme, bakım maliyetleri ve yedek parça temini göz önüne alın­malıdır.

Makine satın alınma aşamasına gelindiğinde herhangi bir yanılgıya mey­dan vermemek yani yanlış bir seçim yapılmaması için satın alma formu­nun bir parçası olan makine spesifikasyonlarında daha da ayrıntıya inile­rek bir satın alma manifestosu da denilebilecek satın alma emri spesifikasyonları çıkarılmalıdır. Bu üretici ile makineyi satın alacak taraflar arasında herhangi bir yanlış anlaşılmayı engelleyecek adeta bir kontrol mekanizmasıdır. 

Makine Sağlanmasında Belirlenmesi Gereken Temel Kriterler

Makinenin tipi ve modeli.  
Makine için işletmede bir makine için ayrılabilen azami yer.  
Makinede üretilen ambalajların tipi, şekli boyutuyla kabul edilebilir ambalaj toleransları.  
Toleranslarıyla birlikte doldurulabilen ağırlık ve hacim.  
Makinenin hızı ve verimi.  
Kullanılacak ambalajlama malzemesinin üzerinde anlaşmaya varılan kalitesi.  
Makine konstrüksiyonunun temel özellikleri, gerekiyorsa teknik resim ile açıklanması.
Aksesuarlar ve diğer özel hususlar.  
Uygun dilde kullanım el kitabı.  
Sipariş edilen makine miktarı.  
Makinenin montajı için üretici firmasının teknik personel garantisi.  
Anlaşmaya varılan teslimat zamanı.  
Ambalajlama ve taşıma yöntemi.  
Anlaşmaya varılan teslimat şekli (FOB, CIF CF vs.).  
Üzerinde anlaşılan fiyat ve ödeme koşulları.  
Kabul ve deneme üretim koşulları.  
Performans, üretim ve teknik seviye bakımından (aksesuar ve yedek parça dahil) makinenin garantisi.  
Olası hata ve kusurların sınırlandırılması, tekrar sıklığı ve kabul edile­bilirliği. 
Makineyi satın alan ayrıntılı olarak hazırlanan spesifikasyonlara uyulup uyulmadığını sınayacak ya da deneyecek olanakları yok ise, böyle bir spesifikasyonu tanımlamaya da gerek yoktur.

Satın alman makine ve donanımın basit olması, kontrol testinin de basit olmasını beraberinde getirir. Ama satın alman karmaşık bir makine ya da komple bir fabrika oluşturmayı içeriyorsa, müşterinin bu makineleri müşterinin bu makineleri sınayacak teknik bilgisi ve olanakları olmaya­bilir ve dolayısıyla satın aldığı şeyin bedelini ödediği makine olup olma­dığını anlaması da zordur. Bu aşamada, gerçekçi bir makine spesifikasyonu oluşturmak için karşımıza çok zor fakat yanıtlanması zorunlu iki soru çıkar.

1. Alıcı (müşteri) tarafından kabul edilebilen ve makine üreticisi tarafın­dan yapılabileceği oluru verilen performans sınırları nelerdir? (bundan genelde makinenin gerçek verimi ve hatalı ambalajların azamı sayısı kastedilir).
2. Makinenin performansını sınamanın gerçek kriterleri nelerdir ve bir kabul testi nasıl yapılır.

Kabul testi genellikle ya makine üreticisin ya da makineyi satın alanın fabrikasında yapılır. Satın alınan makine ne kadar karmaşık ve pahalı ise kabul testinin o kadar kapsamlı olması zorunludur. Bazı durumlarda üreticinin fabrikasındaki testler, üretim tamamlandıkça kademeli olarak yürütülür. Normal olarak bu kabul testi bir iki gün alır ve üreticinin müş­teriye donanımı denemeye hazır olduğunu bildirmesinden sonra yapılır. Makineyi satın alan ise, üreticiye yeterli miktarda ambalaj malzemesi sağlamakla yükümlüdür. Kabul testinin müşterinin fabrikasında yapıl­ması ise, daha kısa zamanda ve daha gerçekçi koşullarda yapılır. Maki­nenin eksik, kusur ve hataları üreticinin fabrikasında olduğu kadar, kolaylıkla saklanamaz.

Test yöntem ve kriterlerinin başarı yada başarısızlığının değerlendirilme­si için yine çok farklı yöntemler mevcuttur. Başarı kriterleri öncelikle da­ha önceden tanımlanmak ve spesifikasyonda belirtilmek koşuluyla, birbi­rinden çok farklıdır. Görünüm, yüzey işleme şekli, kritik boyutu, kuman­da cihazlarının çalışması, kullanım kitabı ile uyumu, boyut değişikliği yapmanın hızı ve kolaylığı, maksimum devir hızı, belli bir zaman içinde üretim hızı ve randıman, üzerinde anlaşmaya varılan boyut ve diğer kri­terlere göre üretim kalitesi testin değerlendirme unsurlarıdır. Makine üreticisi, makinenin varış yerinde kontrol edileceğini bilerek daha özenli çalışır.

  • FUAR TAKVİMİ

İlginç Tasarımlar / Interesting Designs

Sphagetti Kutusu
Narenciye Ambalajı
Çorap Kutusu
Sarmal Çikolata Kutusu
Kapaksız ve Çevreci Kahve Bardağı
Creative Product Package Design
Interesting packaging design
Makarna ambalajı
Goat Island Pepper Sauce
Bored Panda
Süt şişesi
Tümünü Göster »
Sembol 3

Ambalaj Sembolleri

Cam malzemeden imal edildiğini gösteren geri dönüşüm kod numaraları 70,71,72...79?dur.
Başa Dön