Aerosoller, bir gövde ve bir valfden oluşan basınç içeren ambalajlar olup metal, plastik ve camdan üretilir. Biz bu bölümde metal aerosolleri ele almaktayız.   

Metal aerosoller; sac (çelik), alüminyumdan üretilir.

Sacdan üretilen aerosoller, genellikle üç parçalı kutular sınıfına girer. Gövde uzunlamasına yuvarlanılıp, kaynak yapılmış tek bir düz teneke levha yaprağından meydana gelirken, alt kısmı içe dönük, üst kısım ise, geleneksel çifte kaynak yöntemiyle birleştirilip ve dışa dönük üretilir. Gövdenin yan dikişleri ya lehimlenir ya da kaynaklanır. Sac aerosollerde daha güzel görünüm isteniyorsa, levhayı birleştirmede kullanılan teknik, kaynak dikiş olmalıdır. Üst taraftaki açıklığı bir valf geçirilir. Sac levhaya önceden baskı uygulanabilir. Baskı uygulanmadığı zaman etiket kullanı­lır. Son zamanlarda, içine boyunlu aerosol çelik kaplara duyulan ilgi art­tı. Bu tür kapların en önemli avantajı, görünümleri. Kapak olukları bir­biriyle birleşmediğinden, içine kenetli kaplar, düz kenarlı kaplara göre % 8 daha az alan kaplar. Böylece; palet basma düşen boş kap sayısı ar­tar, taşıyıcıya daha çok kap yerleştirilir, kaplar dolum hatlına gelip gider­ken daha az iş gücü harcanır, aerosellerin kolilenmesinde kullanılan oluklu miktarı azalır, kaplar, depolarda ve perakendecinin raflarında da­ha az yer tutar.

Alüminyumdan üretilen aerosoller, tek parçalık birimler halinde hazırla­nır. İki parçalı kutular ile aynı yöntemle üretilir. Fakat üretim sürecinde açık olan üst tarafına boyun yapılarak valfın tutturulması için standart bir açıklık oluşturulur. 2,54cm.'lik ve 20 mm.'lik ağıza sahip çeşitleri olup 1273,5 grama ulaşan büyüklükte alüminyum kaplar da mevcut. Bu bü­yüklükler söz konusu olduğunda alüminyum ile teneke aerosoller arasındaki fiyat farkı belirginleşir. Alüminyum aerosollere, üretim aşamasında 6 renge kadar ofset baskı uygulanır. Alüminyum aerosollerin yan dikişle­ri bulunmadığından sac aerosollere göre daha sağlamdır.

Metal aerosollerin iç tarafı ürünün gereksinimine göre laklanabilir. En çok kullanılan lak tipleri; epoksi fenolik, polyamid ve organik esaslı lak­lardır.

Etiket, ister kutu üzerine baskılı olsun, ister sonradan yapıştırılsın, üze­rinde bir uyarı mesajı olması birçok ülke yasalarınca şart koşulur. Örne­ğin; bu ambalaj, basınçlıdır. Direkt güneş ışını dahil her türlü ısıdan uzak tutulmalı, boşaldığında bile delinmemeli, yakılmamalı. Önerilerin tam metni ülkeye göre değişir.Her aerosol üreticisinin bir dizii standart tip ve boyutta aerosolleri bulunur. Aerosol sipariş edilirken daima standart tiplerden seçilmesi tavsiye edilir.

Valfler

Aerosol ambalaj ile birlikte kullanılan valf mekanizması, ambalajlama­nın en kritik bölümüdür. Bunun nedeni de, bileşkenleri üretirken göste­rilmesi gereken özen ve denetimdir. Şu anda altı valf çeşidi mevcuttur. Her valf parçasının da farklı çeşitleri vardır. Böylece her ürün için çok çeşidi valf türleri bulmak olasılıdır.

Temel Valf Bileşkenleri

1. Daldırma Tüpü : Genellikle PE'den yapılan daldırma tüpü, maddeleri kabın içinden valf mekanizmasına iletmeye yarar. Tüpün iç çapı 0,762 mm. ile 6,35 mm. arasında olabilir. 2,032 mm. ve daha küçük tüpler kılcal olarak nitelendirilir ve genellikle püskürtme hızını yavaşla­tır. Normal büyüklükteki tüplerin iç çapları 3,175 mm. civarındadır. 6,35 mm. ya da daha büyük olan tüpler ise tersine depo bölümü olarak kullanılır. Daldırma tüpünün içindeki madde miktarı, tüpün boşalması için gereken süre boyunca aerosolün tersine çevrilmiş halde kullanılabil­mesini sağlar.

2. Gövde : Genellikle nylon, PE ya da çizilmez sert çelikten yapılır.  Tüm valf parçalarını birlikle tutar. Kendisi de bir üst çanağın altında yer alır. Gövde de bir delik olabilir ve bu durumda da bir gaz ileticisi işlevini gö­rür. Bu gaz ileticisi valf açıldığında iticinin gaz haliyle sıvı halinin karış­masını sağlar. Ayrıca kabın tersine de kullanılabilmesini sağlar. Bu kulla­nım deodorant gibi ürünler için son derece önemlidir.

3. Üst Gövde : Genellikle nylon, pirinç ya da çizilmez çelikten yapılan üst gövde, ürünü gövdeden çalıştırıcıya geçirir. Ayrıca kısıtlayıcı ve genişle­me bölümü görevini de yapar. Üst kısımda bir ya da daha fazla delik bu­lunabilir. Bunlar; ölçüm deliği olarak nitelendirilir.

4. Ara Levhası : Bu kısım valf kapandığında üst gövdedeki deliği kapatır. Ara levhası (genellikle buna N ya da Ncoprese denir) valf yapısının çok önemli bir kısmıdır. Ve ürün tarafından etkilenmeyecek, uzun bir süre direncini koruyacak, şişip boyutlarının değiştirmeyecek, sıkıntıya yol aç­mayacak bir malzemeden yapılması gereklidir.

5. Yay

Aerosol Kutularda Kabul Edilebilir Kalite Seviyesi

Kabul edilebilir kalite seviyesi (AQL) çizgisi ile güven seviyesi (CL) çiz­gisinin %95'inin kesişme noktası ki bunun %5'lik bölümü tedarikçinin riski (SR) çizgisini oluşturur. En alt nokta ise; red edilebilir kalite seviye­si (RQL) çizgisi ile müşterinin riski (CR) çizgisinin kesişme noktasının oluşturur.

AQL ve RQL değerlerinin göreceli yakınlığı nedeniyle, grafikteki eğriyi oluşturmak için 200 kadar örnek gerekir, böyle olmakla birlikte "kabul olasılığı riski" oldukça yüksektir. Özellikle kritik durumlarda ve deneme süresi kısıtlı olduğunda durumlarda mümkün olduğu kadar çok örnek el­den geçirilmelidir.

OC (kullanım karakteristiği) eğrisi, AOQ (ortalama çıkış kalitesi) eğrisi ve bazı diğer hususlara dayanarak tablo ve planlar oluşturmak zahmeti­ne katlanmak yerine uzmanlar tarafından geliştirilen hazır planları kul­lanmak daha yerinde olur.

En yaygın olarak kullanılan planlar, MIL - STD - 105 D tarafından su­nulmuş. 1963 Nisan'ında basılan bu eser ABD resmi basımevi tarafından hazırlanmış. Bu yazılı eser; bir AQL seçimini gerekli kılar. Özel bir ka­rakteristiğin gereksinimlerinin sınıflandırılması; kritik, büyük ve küçük olmak üzere üç ana bölümden oluşur. Kritik halaların kabul edilebilirlik seviyesi, büyük hataların kabul edilebilirlik seviyesinden çok daha kü­çüktür. Benzer şekilde büyük hataların kabul edilebilirlik seviyesi, küçük hataların kabul edilebilirlik seviyesinden çok daha küçüktür.

AQL değerleri aynı zamanda mevcut göreceli kaliteyle de uyumludur. Örneğin bir aerosol kutusunda valf kalitesinin, kulunun kalitesinden da­ha önemli olduğunun bilincinde olanlar, valiler için kabul edilebilirlik seviyesi toleranslarını, oldukça sıkı tutmuşlardır.

Kritik olarak tanımlanan hatalar; bir aerosol kutusunun kullanılamaz, kapatılamaz, tehlikeli arızalı yapan hatalardır. Büyük olarak tanımlanan hatalar; bir aerosol kutusunu hedeflenen kullanım amacı için tehlikeli yapan hata ve kusurlardır. Küçük olarak tanımlanan hatalar ise; bir aerosol kutusunu kullanılmaz duruma getirmeyen hatalardır. Fakat kü­çük hatalar, çok sayıda olursa itiraza yol açabilir. Genellikle dekorasyon hataları bu tip hataları sınıfındadır.

Bazı özel durumlarda, yani üretim sırasında hata tespiti ve ayıklama ya­pılacak ise; kritik hatalar farklı AQL seviyelerinde uygulanmaya konur. Çünkü normal olarak bir üretim hattında yakalanmaz. Kritik hatalar için daha düşük bir AQL uygulanır.

Kabul örneklemesi için birçok sanayi standartı, ML STD 105 D genel kavramına göre uygulanır. Uygulanan birçok program, ayrıntılı olarak hazırlanmadığından normal bir inceleme seviyesi için örnek planlardan yararlanılır.

Örnek olarak 1.500 parçalık bir parti kutu, 1,5 AQL seviyesinde incele­necek ise; örnekleme için 15 kutuya gereksinim olduğu ortaya çıkar. Bu örnekte kabul seviyesi 5, red seviyesi 6 hatalı kutudur. Herhangi bir parti mal, küçük bir hata marjı nedeniyle reddedilir ise; genel uygulama aynı ya da genişletilmiş seviyede yeniden örnekleme yapmaktır. Bundan amaçlanan; elde edilen hatalı sonucun istatistiki işlemden kaynaklanmış ise; ortadan kaldırılması ve yapılacak ilave incelemenin bu parti malın kabul edilebilir olduğunu ortaya koyabileceğidir. Düzenli bir değerlendirme işlemi için, bütün veriler bir araya toplanmalı. Yani ikinci kez yapılan örneklemede "kabul" sonucunun ortaya çıkması, birinci örneklemede elde edilen "red" sonucunun tümüyle göz ardı edilmesine yol açmamasıdır. Çifte ya da çoklu örnekleme için daha resmi teknikler mevcuttur.

Uygulanan ve geçerli olan değerlendirme seviyesi için bir rehber oluşturmak düşüncesiyle MİL STD yazılımlarında geçmiş performansların tümü dikkate alınmıştır. Koşullar; süreklilik ve kriter değişikliği dahil, sık; ya da gevşek inceleme yöntemine göre uygulanır.

Gelen Kutuların Kontrolü

Aerosol kutuları genellikle palet üzerinde; bantlar, oluklu karton gömlekler ya da plastik film ile shrinklenmiş olarak sevk edilir. Dış sıradaki kutulardan sevkiyat sırasında eğilmiş ya da çizilmiş olanlar, genellikle ıs­kartaya ayrılır ve yapılacak olan örneklemenin dışında tutulur.

Nadir de olsa bazı durumlarda kutular, dökme yük ya da çok büyük taşı­ma ambalajlarında sevk edilir. Kamyon kasasında ya da vagonda, dökül­müş ve saçılmış durumdaki kutuların polaroid fotoğrafı çekilerek durum belgelenmek ve yerinde görsel olarak bir inceleme yapmak gerekir.

Diğer taraftan üzerleri çizilmiş ya da ezilmiş sandıklarda hatalı kutuların bulunması kaçınılmazdır. Shrinklenmiş paletli yükler, hem içindekilerin görülebilmesine olanak vermesi hem de içindekiler tozlanma, paslanma ve kirlenmeye karşı korunması nedeniyle tercih edilir.