Çelik, alüminyum ya da ikisinin birleşiminden yapılan melal kutu­lar, içeriklerinin ya da ortamın koşullarına göre değişkenlik gösterir.  Metal kutular çürüyüp bozulan gıdaların korunması  için kullanılan ambalajlardır. Ayrıca boya, kimyevi maddeler gibi gıda dışı ürünlerin ambalajlanmasında da kullanılır. İçine konan ürünlerin bozul­maması için çeşitli organik kaplamalar geliştirilmiştir.

Metal kutu üretiminde en çok kullanılan malzeme çeliktir. Farklı tip çe­lik levhalardan üretilen metal kutular çeşitli ürünlerin ambalajı olarak kullanılır. Alüminyumdan üretilen metal kutular hem gazlı hem de gaz­sız içeceklerin ambalajı olarak kullanılır.

Metal ambalajda son yıllardaki gelişmeleri şu ana başlıklar allında topla­yabiliriz:

Küçük tabanlı meşrubat kutuları için önceden şekillendirilen kapaklar, hafif metalden kutu ve kapaklara çift dikiş uygulaması, 204 ve 202 no'lu kutuların boyutlarının küçültülmesi ve ağırlığının azaltılması, yeni fırın­lama teknolojileri, yüksek randımanlı kolay açılan alüminyum kutu ka­paklarındaki gelişmeler, kutu üretiminde endüksiyon ısıtmadaki geliş­meler, yeni kompozit seramik teknolojisi, kutu üretiminde tozdan astar kaplama, yeni mikro dikiş teknolojisi, su bazlı conta bileşiklerinin tanıtı­mı, metal dekorlama teknolojisinin güncelleşmesi, yüksek hızda kesim ve kaynaklama teknolojisi, polimer kaplı içecek kutularının üretilmesi gibi.  

Metal Kutuların Avantajları

• Işık, hava ve suya karşı güçlü bir bariyer oluşturur.
• Böceklere ve kemirgenlere karşı yeterli derecede sağlam ve dayanıklı­dır.
• Sterilizasyon için ısıtılabilme ve hemen soğutma yapılabilir.
• Uygun laklar kullanılarak gerekli şekilde işleme tabi tutulmuş ise; için­deki ürün ile zararlı reaksiyona girmez.
• Doğada en kolay yok olan malzemedir.

Levhanın Sertliği

Çelik levha sertliği Rockwell T 30 skalasma göre Temper birimi olarak belirlenir. Temper 1 en yumuşak ve Temper 6 ise en sert levhadır. Farklı sertlik derecesindeki çeliklerin tipik kullanım alanları:

T1: Meme, gaga, kapak ve derin çekme iki parçalı kutu üretimi.

T2: Çember, tıpa, kapak, kızartma tavası ile sığ çekme kutular ve bazı özel kutu parçaları,

T3: Kutu alt ve üst kapakları, büyük çaplı kapaklar, taç kapaklar.

T4: Kutu alt ve üst kapakları ile kutu gövdeleri.

T5: Aşındırıcı etkisi olmayan ürünlerde.

T6: Çok sert sert çelik, özel uygulama amaçlı kullanılır.

KUTU İMALATI İÇİN KULLANILAN METAL LEVHALARIN KALINLIKLARINI BELİRTME YOLLARI

Kutu üretimi için kullanılan çelik levhaların kalınlığı farklı şekillerde ifa­de edilir. Yeni metrik Euronorm sisteminde levhaların kalınlığı milimet­renin desimal kesiri olarak ifade edilir. ABD'de kullanılan geleneksel yöntemde ise; levha kalınlığını birim alanının ağırlığı seklinde belirtir (Lbs/base box) olarak ifade edilir. 

Kalaylı sac; siyah sac levhanın her iki taralının elektrolitik olarak çok in­ce bir kalay tabakasıyla kaplanmasıyla elde edilir. Kaplanan kalayın mik­tarı gram/metrekare ya da lbs/blok , lbs/base box olarak ifade edilir.

Diferansiyel kaplama ise; her iki yüzeydeki kalay miktarının farklı oldu­ğunu belirtir. Bu tip kaplama örneğin 15,7/4,5 şeklinde ifade edilirse, levhanın bir yüzeyinde 15,7gr/m² diğer yüzeyinde ise 4,5 gr/m² kalay kaplanmış olduğu anlaşılır.

Kalay kaplama dereceleri Avrupa'da Euronorm ve ABD'de ASTM nor­muna göre belirlenir.

METAL KUTULARIN YAN DİKİŞ YÖNTEMLERİ

Lehimleme: Kenar dikişleri ya üst üste bindirilerek ya da genellikle kıvrı­lıp birbirine kenetlendikten sonra kalay - kurşun alışımı ile birleştirme yöntemi.

Kaynaklama: Özellikle siyah (DKP) sac ya da kalaysız çelik levhayı bir­leştirmek için gittikçe artan bir şekilde uygulanan kaynak dikişleri tene­ke kutuya çepeçevre dekor yapılmasına olanak vererek kutuya güzel bir görünüm kazandırır, lehiminden daha sağlam olan bu yöntemle üretilen kutular plastik kapak vs. takabilmek için boyun yapılmasına olanak verir.

Yapıştırma: Aynı zamanda "semante etmek " olarak da adlandırılır. Özel amaçlar için kullanılır. Kutunun üzerindeki baskılı dekora olumsuz etkisi olmaz.

Bağlama: Üs üste bindirilerek yapılan bir dikiş şekli olup, özel bir reçine ile birleştirilir.

METAL KUTULARIN DEKORLANMASI

Üç parçalı kutular, kutu şekillendirilmeden önce saç levha üzerine baskı uygulanarak ya da kutu şekillendirildikten sonra üzerine baskılı kağıt eti­ket yapıştırılarak dekorlanır. Dekorlama ofset baskı yöntemiyle yapılır. Çelikten ya da alüminyumdan üretilen iki parçalı kutular genellikle üre­tim aşamasında baskı uygulanarak dekorlanır. Ofset baskı kullanılır. Baskı ve dekorlamanın ekonomik olabilmesi için oldukça büyük miktar­da kutu üretilmelidir. Baskılı kutuların stokla beklenirken renklerinin si­linme ve solma riski daima mevcuttur. Dolayısıyla tutkallanarak yapıştı­rılan baskılı etiketler ile önceden baskılı kutuların hangisinin kullanılacağının kararlaştırılması yapılmalıdır.

METAL KUTU BOYUTLARINI BELİRTME YÖNTEMİ

İki ucu dikişli silindirik kutuların dıştan dışa boyutu daima çap x yüksek­lik olarak belirtilir. Kutunun gerçek çapı yapıştırma aynasının çapıyla be­lirlenir.

Dikdörtgen kutularda ise; ilk boyut uzunluk ikinci boyut genişlik ve üçüncü boyut ise kutunun yüksekliğini gösterir.