Multilayer Flexible Ambalajlar

22 Aralık 2012 Cumartesi 8980 Kez Okunmuştur.

ÇOK KATLI FLEKSİBEL AMBALAJLAR

Genelde ambalajlar:Cam,teneke ve ahşap malzemelerin yanısıra;çeşitli tip,kağıt ve gramajda kağıt,karton,aluminyum ve plastiklerden veyahut bunların birbirleri ile laminasyonu ve plastiklerin koekstruzyonundan elde edilen fleksibl (esnek) folyolardan oluşurlar.Bunlar,baskılı veya baskısız olarak üretilmekte ve bir veya iki tarafı kullanım amacı doğrultusunda kısmen yahut tamamenkaplanarak,şekillenme,yapışma,baskı tutma,koruma ve bariyer özellikleri geliştirilmektedir.

Kompozit malzemeler yahut çok katlı kombinasyonlar olarak da bilinen bu tür malzemelerdeki kombinasyon ifadesi,laminasyon,ekstruzyon,koekstruzyon veya kaplama yoluyla birleştirilmiş iki veya daha fazla sayıda plastik,aluminyum folyo ve kağıt tabakasını ifade etmektedir.
Yalnız bir meteryal kullanımı ile yeterli sonuç alınamıyacak durumlarda başvurulan kombinasyon uygulamalarında temel amaç;çeşitli meteryallerin üstün özelliklerini bir araya toplamaktır.
Bir kombinasyona girecek meteryalleri doğru olarak belirliyebilmek için,ambalajlanacak ürünün,ambalajlanma anındaki nem oranını,kritik nem oranı,oksijene duyarlılığı gibi çeşitli özelliklerinin iyi bilinmesi gerekir.Ayrıca,ürünün ambalajda kalma süresi yan raf ömrü,depolama koşulları,ambalajın taşıyacağı ağırlık gibi etmenlerin de göz önünde bulunması gerekir.Kombinasyona girecek meteryalin iyi bilinmesi gereken özellikleri ise;Nem,gaz ve ışık geçirgenliği,yağlara karşı dayanıklılığı,filmden gıda maddesine geçebilecek plastifiyan ve stabilizatör gibi maddeler,sağlamlık ve baskı özellikleridir.

Gofret,hazır çorba,puding gibi gıdaların ambalajlanmasında yaygın olarak kullanılan
(Kağıt / Polietilen / Al-Folyo / Polietilen) gibi herhangibir çok katlı malzeme örneğinde kombinasyonun yazılışı belirli bir kurala bağlı olup,ilk yazılan katman en dıştakidir.Sonra gelen meteryaller,ambalajda izledikleri sıraya göre,ürün ile temas eden katman ise en son yazılacak şekilde belirtilirler.Bu kombinasyonda kağıt,sağlamlık,mukavemet ve baskı yüzeyi; Al-folyo,nem ve gaz geçirmezlik;aradaki PE katmanı kağıt/folyo arasında yapıştırıcı;sondaki ise ısıl yapışma işlevlerini yerine getirirler.

KAPLAMALAR
Bir kağıdın veya plastik filmin geçirmezlik özelliklerini iyileştirmek amacı ile başvurulan en basit yöntem,bu malzemenin başka bir malzeme ile kaplanmasıdır.Laminasyondan daha ince bir tabaka içeren ve daha ucuza mal olan kaplama,asal bir ambalaj malzemesinin,kaplama tekniklerinden birini veya birkaçını uygulayarak gereken yada istenen bir başka özelliğe kavuşturulmasıdır.Böylece,örneğin kağıtlara su ve yağ geçirmeyen bir özellik kazandırılabilmekte,tenekeler korozyona karşı korunabilmekte v.s.dir.

Kaplama prosesleri genelde aşağıdaki ana başlıklar altında toplanabilir;

Vaks,parafin ve hot-melt kaplamalar
Lak kaplama
Dispersiyon kaplamalar
Ekstruzyon kaplamalar
Metal kaplamalar (metalizasyon)
Silikon kaplamalar
Colt seal kaplamalar (soğuk yapıştırıcı)
Kağıt malzemelerin kaplanmasında genelde iki yöntem kullanılır.Bunlar a) Dispersiyon ve emülsiyonlarla kaplama b) Eriyik kaplamalar? dır.Bu amaçla PVDC-karışık polimerizatlar,ionomerler (surlyn) , polivinilasetat , organopolisiloksan (silikon) ve florkarbon reçine dispersiyonları geniş ölçüde kullanılmaktadır.Özellikle PVDC kaplamalarla malzemeye hem mükemmel bir geçirmezlik (bariyer) , hem de ısıl yapışabilirlik özelliği kazandırılabilmektedir.Kaplama işleminde,kağıt çeşidine göre farklı aktarma yöntemlerinden yararlanılmaktadır.

Kağıtların eriyik kaplamaları ise; vakslar , hot-melt karışımlar ve LDPE gibi polimerler ile gerçekleştirilmektedir.

Kağıt ve kartonların kaplanmasında metalizasyon uygulamaları ve laklama da yapılmaktadır. Kağıt metalizasyonunda çoğu kez kağıt yüzeyine doğrudan uygulama ve transfer yöntemleri kullanılmaktadır.Yüzeye doğrudan uygulama ile önemli bir bariyer etkisi sağlanamamakta ve fakat yüzeye belirli düzeyde puslanma ve matlık kazandırılabilmektedir.Transfer yönteminde ise ince bir metalizasyon katmanı,bir plastik taşıyıcı aracılığıyla,yapıştırıcı sürülmüş kağıda nakledilmektedir.

Kağıt ve karton malzemelerin laklanması işlemi ise; bunu izleyecek bir dispersiyon kaplama öncesibir bariyer katmanının oluşmasını sağlamak,baskı kalitesini iyileştirmek,ısıl yapışabilirlik özelliği kazandırmak ve parlaklığı artırmak amacıyla yapılmaktadır.

Aynı şekilde kaplama uygulamalarıyla plastik folyolara da belirli özellikler kazandırılabilmektedir.Bu amaçla sulu emilsiyonlar veya dispersiyonlar ve çözeltilerden yararlanılmaktadır.Bu tür kaplama uygulamalarında,yüzeye iyi tutunmasını sağlayıcı, adhezyonu güçlendirici madde ve malzemelerin kullanımı gerekmektedir.Ayrıca vakslar veya hot-melt karışımlar,ısıyla sıvılaştırılarak,özel sürme makinelerinde merdaneler ve düzeler aracılığı ile plastik folyolara sürülmektedir.

Çok yaygın yapılan bir kaplama uygulaması da,ekstruzyon kaplamadır.Bu çeşit kaplama uygulamasında da adhezyonu güçlendirici maddelere veya bazı özel fiziksel muamelelere gereksinim duyulmaktadır.Bazı polimerler de kaplama meteryali olarak yapıştırıcı katman görevi yapmaktadır.Etilenvinilasetat (EVAC) , Etilen akrilik asit kopolimer (EAA) veya Etilen vinil alkol (EVOH=EVAL) bunlara örnektir.

Son yıllarda,vakumda buharlaştırarak kaplama uygulamaları da büyük önem kazanmıştır.Bunlardan en yaygın olanları; silikon (SiOx) kaplamalar ve aluminyum ile metalizasyon uygulamalarıdır.

LAMİNASYON İŞLEMLERİ

İki veya daha fazla sayıda malzemenin,bir yapıştırıcı yardımıyla ve ısı ve basınç uygulanarak yeni bir malzeme haline getirilmesi işlemine laminasyon ve böyle malzemelere de laminat denir.Bir lamine malzemeye gereksinme duyulduğu durumlarda , kullanılacak film veya tabaka sayısını en azda tutmak gerekir.Ayrıca kullanılacak her filmin amaca yeterli en az kalınlıkta olmasına özen gösterilir.Kullanılacak malzemede belirli bir kalınlık aranması durumunda ise,gereken kalınlık olabildiğince ucuz bir malzeme ile sağlanır.Genel bir kural olarak,en koruyuculu katman,ambalajlanan ürüne en yakın bulunur.

Diğer yandan,kombinasyona girecek öğelerin seçiminde yapıştırıcının önemli bir yer tuttuğu unutulmamalıdır.Kullanılacak yapıştırıcının ambalajlanacak malzemenin içindeki gazlara ve kimyasal öğelere karşı dayanıklı olması gerekir.Örneğin kapiler (kılcal) sızma sonucu iki meteryal arasında yerleşen bazı sıvı ve gazlar , eğer uygun yapıştırıcı kullanılmamışsa, delaminasyona yani katların birbirinden ayrılmasına neden olabilir.

Laminasyon uygulamaları genel olarak beş grup altında toplanabilir ;
Kuru laminasyon
Yaş laminasyon
Ekstruzyon laminasyonu
Koekstruzyon laminasyonu
Vaks laminasyonu
Bazı gıdalara uygun laminasyon kombinasyonları ;

ÇORBA AMBALAJLARI

PET (12 mic) / Aluminyum folyo (7 mic) / LDPE film ( 60 mic)

PET (12 mic) / Metalize PET (12 mic) / LDPE film ( 60-70 mic)

Kuşe kağıt 50 gsm / Alu Folyo (7 mic) / LDPE film ( 40 mic )

Kuşe kağıt 50 gsm / Alu Folyo (7 mic) / Koextrude PE ( 40 gsm)

MAKARNA AMBALAJLARI

bOPP film (20 mic) / LDPE film (60 mic)

bOPP film (20 mic) / CPP film ( 50 ? 60 mic)

KAHVE AMBALAJLARI

PET ( 12 mic) / Alu Folyo (7 mic) / LDPE film ( 50 mic)

PET ( 12 mic) / Metalize PET (12 mic) / CPP ( 50 mic )

bOPP film (20 mic) / Metalize PET (12 mic) / CPP (50 mic)